30 Mayıs, 2007

Forumdan Kalanlar

Sabit arıcılık yapan benim gibi arıcı arkadaşlarım.Arıdan daha fazla bal almanın yollarını öğreniyoruz buralarda. Başlığı ben açtım. İstedim ki arıcı arkadaşlar arılarını güçlendirmek için neler yapmalılar tartışsınlar. Uygulamalarımızı paylaşalım. Sami bey yazmış çok fazlada detaya girmemiş. Arıdan fazla bal almak için Sezonun başından sonuna kadar teknik arıcılığın gereklerini yerine getirmeliyiz. Tabi adama sorarlar NEYMİŞ BUNLAR? Bir sezonluk ( benim sezon eylülde başlıyor) arıcılık. Son baharı geçirdik ilkbaharda yakın ben acizane kendime göre doğruları yazmaya çalışacağım. Baharda arılarımızı kontrol ettiğimizde notlarımızı aldık. Benim istediğime göre arılara müdahale ediyorum. Hızlı gelişen arımın bu aylarda fazla yumurta atarak ilerde oluşacak soğuk havalar yavru üşütmemesi için az yavru yapmasını istiyorum. Bunun için arımın örtü tahtasını zayıflatarak ve uçma deliklerini genişleterek kovanın soğuk kalmasını sağlamaya çalışıyorum. Yavaş gelişene bunun tam tersini yapıyorum ki zaten yavaş gelişiyor gelişmesine erken başlasın diye. İlk bakımı yaptıktan sonra. Arılarımın kovanlarını temizleyerek değiştiriyorum. Arılarım 2 3 çıta oluyor kovan değişimini yaptığımda yaklaşık olarak mart ayı başında. Arılarımın daha hızlı gelişmesini sağlamak için 5 çıta bırakıyorum, kovana bölme tahtası koyuyorum. Yaklaşık olarak 1 kg keki çıtaların üzerine sererek örtü tahtasını kapatıyorum. Fazla ballı peteklerimi örtü tahtasının arkasında bırakıyorum. İlk polenle birlikte 1 su 1 bal karışımı ( 1 kg ) yaparak teşvik şurubu veriyorum. Arımın hızına göre kovanımın içindeki arılarım 5 çıtayı doldurasıya kadar azar azar teşvik şurubuna devam ediyorum. Örtü tahtam 2 parçalı bölme tahtam örtü tahtamla tam olarak temas eder. Altı boşlukludur. Gelişmeye başlayan arılarım, bölme tahtamın arkasındaki çıtaların ballarını almaları için balların sırlarını tarakla bozuyorum. Arılarım gelişmeye devam ediyor. Örtü tahtamın 1 parçasını kaldırdığımda diğer tarafında ki arıları rahatsız etmiyorum. ve kovanın ısı kaybetmesini önlemiş oluyorum. Arılarım yaklaşık olarak mart ayı sonuna kadar 3 çıta yavrulu 5 çıta arılı duruma geliyorlar. Bundan sonra bölme tahtasının arkasındaki petekleri arılı kısma veriyorum. 4. çıtanın yerine yani 5. çıta oluyor verdiğim çıta. Ana arım bu çıtaya yumurta atıyor ve bu çıtayı alıyorum bunun olduğu yere tekrar balı yedirilmiş çıta koyuyorum. Aldığım yumurtalı çıtayı 2. çıtanın yerine koyuyorum. Yeni verdiğim çıtaya ana arım yumurtlamasına devam ediyor. Bende bölme tahtasını alıyorum. Bu çıtada yumurtayla dolunca bu çıtayı da alıyorum. Bunun yerinede kabarmış petek koyuyorum.aldığım yumurtalı çıtayı 4. çıta yerine koyuyorum. Kovanım 8 çıtalı arı oluyor. Yaklaşık olarak tarihimiz oldu 15 Nisan. Sekizinci çıtada yavru ile dolunca bunda alıyorum yerine balı süzülmüş petek koyuyorum bu çıtamı aldığımın yerin bir iç tarafına koyuyorum. Yani 1 çıta altlatıyorum. Arım oldu 9 çıta yaklaşık olarak mevsime bağlı olarak bazen 2, çıtanın yerinede ham petek koyuyorum. Arılarım Nisan ayının 20 ile 30 arası ilave istemeye başlıyor. Elimden geldiğince arılarıma ilaveyi geç koymaya çalışıyorum. Mevsimsel problemlerden dolayı.Yaklaşık olarak her petekte 4500 göz yavru üretimi için kullanılıyor. Benim çevresel şartlarım ve çalıştığım ırk 8 çıta yavru doldurabiliyor. Buda yaklaşık olarak 1700 ~1800 günlük yumurta ediyor. Mayısın 10 nuna geldik arkadaşlar fazla ileri gitmeyelim burası Eskişehir.

Selamlar arıcı arkadaşlar ve Mustafa bey.
İzmir’de arıcılık yapıyormuşsunuz. Konusuna hakim tanıdık arıcıların olmadığından yakınıyorsunuz. Maalesef arıcılar tam olarak bilgilerini arıcı arkadaşlarla paylaşmıyorlar. Bilgi paylaşımı yapan arkadaşlarda püf noktalarını söylemeden kestirmeden sonuca vardıklarını söylüyorlar. Arıcı araştırmacı olmalıdır. Bilim adamlarımızın yapmış oldukları denemeleri okumalıyız. Bildiğim kadarıyla araştırmışlar. Sadece şurupla besleme yapılmış, kekle besleme yapılmış, kek+şurupla besleme yapılmış ve hiç besleme yapılamayarak birkaç ırkın yavru üretimleri gözlenmiştir. Araştırırsanız sonuçları kendiniz bulabilirsiniz. İnternet ortamında araştırma sonuçları bulmak kolaydır.
Beslediniz ve havalarda düzeldi arıların ilk dalakları salladı. Tabi bu dalaklar şerbet desteği ile olduğundan az kirli mum gibi görünür. Arınızı tanıyor olmalısınız ama ilk baharda önce 1 defa yavru çıkmış petekleri yani esmer peteklerin verilmesi öneriliyor. İlkbaharda ana arılar beyaz peteklere daha iştahlı yumurtladıkları , sonbaharda da kışlamak için ise esmer petekleri tercih ettiklerini okumuştum. Kışlamak için eski peteği tercih ettiğini sizde test etmişsiniz. Hangi peteği vermeli diye soruyorsunuz. Bana sorarsanız ilkbaharda kabarmış petek verecekseniz, esmer peteği tercih ediniz ilk zamanlarda. Esmer petek arıyı daha sıcak tutacaktır. Şu şekilde itiraz edebiliriniz. Esmer peteğin gözlerinin daha küçük odlundan çıkan arıların küçük olacağını söyleye bilirsiniz. Esmer petek ısı oluşturmuyor, daha kalın olduğundan üzerindeki ısı miktarı daha fazla. Tabi ki soğuması daha geç olacaktır. Isınma ısısı ve ısı iletimiyle ilgili konu.
İlk baharda dalak görmeden petek vermediğinizi söylüyorsunuz. Arı güçlenmeden petek vermek doğru değildir. Mustafa beyim. Sizin arının çıtaya bastığı arı miktarı ile bizim arının çıtaya bastığı arı miktarları farklı. Bende zaman zaman sizin yayla dediğiniz yer olarak buraya gelen Muğlalı arıcılara yardım ederim. Kovanda arı miktarı yaklaşık olarak 5 6 çıta olur. Genelde buralara gelmeden önce arılarını bölerek getirirler. Baharda arıyı güçlendirmek için buralardadırlar. Sabah 2 3 saat çıtalara tel geçiririz. 1 2 saat petekleri çıtalara takalar tellere tuttururuz. Yanımıza ala bildiğimiz kadar mumlanmış çıtaları alarak arıların kovanlarını sırayla açmaya başlarız. Mümkün olduğu kadar ham petek koymaya çalışırız. İnanın arıları o kadar azdır ki çıtaların üzerinde nerdeyse benim arılarımın yarısı kadar. Sizin dediğiniz gibi kabarmış petek versek ana seri yumurta attığından dolayı peteği kısa sürede yumurtayla dolduruyor. Buranın mayıs ayı sizin mart ayınız gibidir. Gece hava soğuyunca arılar peteklerin üstünden çekileceğinden dolayı adi yavru çürüklüğüyle karşılaşıyoruz. Arıyı sıkışık tutmak için ham petek veriyoruz havalar kararlı olasıya kadar. Aynı uygulamaları yapıyoruz. Dağdaki arıcıların hiç boş vakti kalmıyor, devamlı çıta hazırlayıp arıya veriyorlar. Her arıcı yaklaşık olarak 250 ~ 350 arıya bakıyorlar sizde bilirsiniz ki kamyon 360 kovan alıyor. Size tavsiyem 5 çıtalı arınız dalak salladı mı. 6 peteği ham verin arılarınız o peteği kabarttıktan sonra o peteği bir içeriye alarak ananın yumurta atmasını sağlayın tabi dışarıya tekrar 1 ham petek daha vermelisiniz. Bundan sonra içeri ( ballı petek devamlı sondan 2. de olacak ) aldığınız petek yumurta ile dolunca dışarıdaki kabarmış peteği bunun yerine koyunuz dışarıya 1 ham petek daha koyunuz ve yumurtalı peteği de 2 peteğin yerine koymalısınız. Bundan sonra işlem aynı olmalı sadece yumurta dolan peteğinizi bu sefer 4 peteğin yerine koymalısınız. Arılarınız 9 çıta olduğunda 10. ham peteği 2 peteğin yerine koymalısınız ve benim kendimin yaptığı gibi mümkün olduğunca ilaveyi geç koymalısınız ki arılarınız ilaveye rahat çıkarak çalışmalı. Bazen mevsime bağlı olarak 9. peteği verdiğimizde ilaveyi koyuyoruz. Bunları arıcı kendi bilgisi ve uygulamaları doğrultusunda karar vermelidir. Gezginci arıcılar, petekleri tek tek veriyorlar zaten onu vermekte yetiştiremiyorlar. Amatör arıcılar da bazen ilaveyi koyarak tamamını ham petek vererek arıyı kendi başına bırakıyorlar. 10 peteğin kabarması için arınız güçlüde olsa en azından 1 haftaya ihtiyacı var. Benim kanımca petekleri tek tek vermeli tabi ilk ilaveyi koyduğumuzda alttan 2 yavrulu petek çıkarmalı yukarıya, 3 ham petek vermeli üste. Yavrulu petekler ortada olmalı ham petekler yanlarda olmalı. Alta 2 ve 9 ham petek koya biliriz arının durumuna göre. Yılların verdiği tecrübeyi kullanmalı. Sizin arılar ilavede bocalıyormuş. İnanın ilavede 15. çıtada petek ören arılar, arı kuşları zararı başladığında arılar 10 çıtaya iniyorlar. İşte onun için çalıştığım ırkın ilaveye yumurta atmasını istemiyorum. Benim arılarım bu gün ilk defa uçuyorlar kışlık pisliklerini boşaltıyorlar. ( 19 Şubat, 2007 ESKİŞEHİR)
Zannedersem yeterli bilgi almışsınızdır. Arıcılara saygılarımla. Yusuf


Selam arkadaşlar
Geldik ilave zamanına. Son durumunu incelersek: 1- eski ballı, 2 – yumurta dolduktan sonra getirilen çıta, 3- eski yavrulu çıtamız, 4 – yumurta dolduktan sonra getirilen çıta, 5 – eski yavrulu çıtamız, 6 – yumurta dolduktan sonra getirilen çıtamız, 7 – eski yavrulu çıtamız, 8- balı süzülmüş boş çıtamız ve 9 nolu çıtamız eski ballı çıtamız yani ilk başladığımızda ki 5 nolu çıtamız. Buraya kadar arımıza yapılan müdahaleleri anlatmıştık.
Artık arılarımıza ilaveleri koymanın zamanı geldi. Öncelikle arıcı arkadaşlar ne hedefliyoruz? Buna göre hareket etmeliyiz. Ben kendi yapacağımı anlatacağım. Hedefimiz 22 kolonimizi en azından 50 koloni yapmak ve 30 adet ruşet kovanını doldurarak kışa yedek analarla girmek. Tabi bal ortalamamızı düşürmeden yapmalıyım bu işleri. Doğal oğulda olmamalı.
Son durma gelirsek arılarımızda 8 çıta arılı 9 petek var kovanlarımızda. Yumurta ortalaması 1300 oldu. Oğul almayacağımızdan dolayı son durumda arıyı rahatlatmak gerekiyor. 1 nolu ballı çıta ile 2 nolu çıtanın arasına ham petek koydum. Arılarım yaklaşık olarak 8 çıta arılı 10 çıtalı duruma geldiler. Tarih vermiyorum ki arkadaşlar bu duruma göre kendi arılarına bakarak işlemleri yapsınlar. Arılarımı kontrol ettim ki, 2 nolu peteği kabartmaya başlamışlar ve 9 nolu peteğe de yumurta başlamış. Gecikmeden ilaveyi koymalıyım. İlave koyarken arıyı arttıracağımızdan dolayı ilaveye yavrulu çıta almalıyım. İlaveye 1 nolu çıtayı genellikle siyah kabarmış petek koyuyorum. 2 ve 3 nolu çıtaları alt kattan arıların çıkmaya yakın veya çıkan yavrulu 2 çıta alıyorum. 4 noluya varsa balı süzülmüş beyaz veya 1 2 defa yavru yetiştirilmiş içine su püskürttüğüm peteği koyuyorum. Böyle peteğim yoksa ( Bu yıl yok ) ham petek koyuyorum. 5 nolu çıtaya ham petek veriyorum. Arımın alt katına 2 ve 9 holu peteklerini de hamla tamamlıyorum. Sonuçta alt katta 6 yavrulu yanlarına da 1 er ham petek dışlarda da ballı petekler oluyor. İlavede de siyah boş petek, 2 adet kapalı veya çıkan yavrulu petek, 2 adet ham petek oluyor. Arılarım yaklaşık olarak 10 çıta arılı 15 çıta ilaveli arı konumuna getiriyorum. Kovan kontrollerinde dikkat ettiğim altta 9 nolu petek yukardan bakınca görünüyor. Bu petek kabarıp yavru atılmış duruma gelince ilavenin içine petekleri ham olarak dolduruyorum. Mevsimi takip ettiğimden arıları nektar akımı başladığında 17 ile 23 çıta arasına getirmeliyim.
Ruşetlerde yetişen çiftleşen anaları kontrol ediyorum. Yaklaşık olarak bu hafta sonu analar larvaları kapatacaklar. Bölme yapacağım. Öncelikle ananın kabul edilerek yumurtlamasını sağlıyorum. Arılarımdan 1 ballı 1 çıkan yavrulu 1 ballı petek olarak bölmeler yapıyorum. Tabi anasını bulduktan sonra analar ana kovanlarda kalıyor. Sonuçta oluşturduğum yeni koloni anasız. 1 ballı, 2 nolu yavrulu 3 ballı çıta, bu yeni koloniye petek ören arılardan 1 çıta arı silkeliyorum. Yaklaşık olarak yeni oluşan kolonide 1~1,5 arılı toplam 3 çıta oluyor. Yaklaşık bu koloniye 3~4 saat sonra yumurtlayan önceden yetiştirdiğim yedek anaları veriyorum. Elinde yedek anası olmayan arkadaşlarda satın aldıkları ana arıları verebilirler. Ana arılarımı duruma göre bazen direk olarak kovana serbest bırakırım. Genelde ana arı nakil kafesleriyle vermenizi tavsiye ederim. Ana arılarım çıktıktan sonra yumurtluyorlar. Bu aşamadan sonra cevre şartlarına göre bu yeni oluşan koloniye takviye vererek orta büyüklükte oğul güçüne getiriyorum. 1 ballı 3 kapalı çıkan 1 ballı olacak şekilde destekliyorum.
Bu konuma getirdiğim kolonimden beklenen sadece kendisini kurtarması ve mevsim iyi olursa bana balda verirler. Bu yıl bu koloniyi tekrar böleceğim. Yanımda devamlı olarak uygulamalarımı takip edip kopya çeken ( arada uygulamamı size yazıyor. ) arkadaş var. Bala çalışacak kolonilerime sadece ihtiyaçları doğrultusunda ham petek veriyorum. Bir sonraki yazıda bala çalıştırdığım arılara müdahalemi anlatacağım. Arıcılara saygılarla.


Selam arı sevdalılarına
Geldik en önemli uygulamalara. Arkadaşlar arıları geliştirdik, ilaveleri de koymuştuk. Az özetlersek altta 6 yavrulu 2 ham 2 ballı peteğimiz, ilave de 1 siyah boş petek 1balı süzülmüş boş 2 çıkan yavrulu veya kapalı yavrulu petek ve ham petek olarak düzenleşmiştik. Hiç soru gelmedi ona hayret ediyorum. Herkes tarafından kabul görürse yazdıklarım da yanılmış olmaktan korkarım.
İlk olarak ilaveye neden kapalı veya çıkan yavrulu petek çıkarmalıyız? İlaveye yumurtalı ve larvalı petek çıkarırsak ana gözü yapma ihtimalleri var. Arımız geliştiyse ilaveye yumurtlayacaktır. Gelişmesi tam tamamlanmamışsa ana arımız hala alt kuluçkalıkta yumurtluyor olmalı. Gelişme tamamlandıktan sonra istediğimiz işlemler doğrultusunda petekleri yerlerini değiştire biliriz. Arımızı önce güçlendirelim ( oğla yönlendirme) ve istediğimiz yönde uygulamalarımıza başlayalım.
Arkadaşlar kesinlikle arılarımızı çok güçlü ( 80.000 ) olarak muhafaza etmeye çalışmalıyız nektar dönemine kadar. Arı sayımı arttırmak istediğimden öncelikle arının gelişimini hızlandııyorum. Arılarımız yaklaşık olarak 12 çıta arılı 15 çıtamız var kovanda. Hızlı gelişimini sağlamak için kuluçkalıktan yeni dolmuş yumurtalı ve larvalı bula bildiğim 2~4 peteği ilaveye alıyorum. Alt kuluçkalıkta boşalan yerlere ham petekleri veriyorum. Tabi ki her katı yavrular ortada hamlar yanda en kenardaki ballı olacak şekilde düzenliyorum. İlaveye çıkardığım petekler yaklaşık olarak 15 20 gün yavru üretiminde kullanılacak olacağından ilavede bal depolanamaz. Altta katta ana arımız yeni kabaran peteklere yumurtlamaya devam etmektedir. Bu konumdaki arımız hızlı bir gelişme gösterir ve gerekirse 2. ilaveyi koya biliriz. Nektar akımı başlamadan önce yapılan bu işlemler arının gelişimini hızlandırdığından oğul eğilimi yüksek olan ırklar oğul vere bilir. Larva ve yumurtalı petekleri 10 15 gün sonra tekrar yer değiştiriyorum. İlaveye çıkardığım yumurtalı ve larvalı petekler kapandığından, bu petekleri alt kuluçkalığa indiriyorum yumurtalı ve larvalı petekleri ilaveye alıyorum. Alt kuluçkalığa 2 ve 9 nolu peteklere ham petek koyuyorum. Ana arımız kuluçkalıkta çalışıyor genelde çünkü onun ilaveye çıkmasına gerek yok alt kuluçkalık yumurta ve larvayla doldu mu biz yumurtlama alanı açmış oluyoruz, ana arı çıkan yavruların yerine tekrar yumurta atıyor. Çok dikkatli olmalıyız bu hızlı ilerleme nektar akımından önce uygulandığından istenmeyen oğul verdire biliriz arımıza.
Uygulamalarımız sonucunda arılarımız bizim isteğimiz doğrultusunda geliştiler. Bizler biliyoruz ki nektarın yoğun olarak geleceği zamanı. Benim arazimde arının artık balı azda olsa biriktirmeye başlaması haziran ayının yaklaşık ilk haftasında oluyor. Nektar başlamadan önce uygulamalarımızı değiştiriyoruz. Arımızın hızlı gelişmesine devam etmesi istiyorsak, devamlı olarak kuluçkalıkta ana arıya yumurtlama alanları oluşturmalıyız. Bala yönlendirirken tam tersini yapıyoruz. Yaklaşık olarak ben iki defa hızlı gelişmesi için düzenleme yapıyorum. Bir defada bala yönlendirme uyguluyorum. Bal akımının başlayacağı zamanı az çok biliyorum veya arıcılardan duymuşsunuzdur.
Tüm larvalı ve yumurtalı petekleri kuluçkalığa topluyorum ve ilaveye kapalı ve çıkmasına yakın yavrulu petekleri topluyorum. Bir ilavede bal konması için arımım durumuna göre kabarmış boş petek olarak ilave veriyorum. Artık arıya karışmıyorum balı depolayarak sırlamasını bekliyorum. İlk balı yaklaşık 15 temmuzda süzüyorum ve arıyı kat alarak tekrar sıkıştırıyorum. İkinci defa balı Ağustos başında alıyorum.
Bala yönlendirme uyguladıktan sonra kovanda bala yönlenme nasıl gerçekleşiyor az açıklamalıyım. Kuluçkalıkta acık yavrulu, yumurtalı ve tam olarak yumurta ile dolmamış petekler var. Ana arı buraya yumurtluyor. İlavede kapalı yavrular çıkmaya başlaması ile boş gözler oluşuyor ve ana tabi ki buraya da yumurtlamak istiyor. Benim arıların yumurtlayamıyor ilaveye. Bu arının doğal olarak zaten yavruyu azaltıp bal depolamaya başlayacağı zamana geldiğinden bal birikiyor. Döngü şu şekilde oluşuyor. Yavru çıkışı sonrası gözlere nektar girdiğinden, ana arı yumurtlaması kısıtlanıyor. Bu kısıtlanma sonrası yavru azalıyor, biriken nektar artıyor. Bu zaman içinde tabi ki tüketim azalıyor, üretim artıyor, üretimin artması yavrulu alanları kısıtlıyor, yavrulu alanın kısıtlanması üretimi arttırıyor. Sonuçta bal birikiyor, yavrulama alanları azalıyor ve arı mevcudumuzla hızla azalıyor. Bazı ırkları durdurmak mümkün değil derseniz o zaman araya ana ızgarası koyanlar oluyor. Ben ana ızgarası koymaktansa, arı ırkımı benim iklimime, benim uygulamalarımı ve hatalarımı telafi edecek ırk tercih ederek arıcılığa devam ediyorum.
Tüm form okuyucularına saygılarımla.

3 yorum:

Hüseyin ALTIN dedi ki...

selamün aleyküm üstad ne tür arı ırkıyla çalışıyorsun?
Karniol arı ırkı hakkında ne düşünüyorsun? bu yöreye uygun mu?
şimdiden teşekkürler
kal sağlıcakla

Unknown dedi ki...

Sayın Gürbüz kardeşim;
2007 Mayısı zor buldum. Son çare arama bölümü oldu.
Bu arada Blogu inceledim. Arıcılık başlangıcınız ilginç.İnat ve sabırla üstünde durmuşsunuz. Takdire şayan.Gönlünüze sağlık.
Forumuda çok güzel ele almışsınız.Anlaşılır şekilde.Devamını dilerim.Sağ olun.

Unknown dedi ki...

Sayın Gürbüz;
Forumda ruşet kovandan söz ettiniz. Konuyu forumda biraz daha açabilirmisiniz.Esen kalın.